Molla Camii Külliyatı, Süleymaniye Kütüphanesi, Şehid Ali Paşa Nr: 2710, Kadir Turgut (21.04.2020)

“Nüshalarla Hasbihal” serisinin ilki 21 Nisan 2020 tarihinde çevrimiçi platformda lisansüstü eğitim seviyesindeki öğrencilerin ve araştırmacıların katılımıyla başlamıştır. 29 Mayıs Üniversitesi’nden Ertuğrul Ökten’in moderatörlüğündeki programda İstanbul Üniversitesi öğretim üyesi Kadir Turgut’un sunumu yer almıştır.

Kadir Turgut sunumunda, Şehid Ali Paşa Koleksiyonu üzerine yaptığı çalışmalardan hareketle el yazması eserlerdeki nüsha kavramını ele alarak, bir esere dair farklı nüshaların her birinin ayrı birer (unik) nüsha olarak kabul edilmesinin gerekliliğine değinmiş ve bu noktadan hareketle el yazması ve kitap kültürü çalışmalarında kavramsallaştırma meselesine dikkat çekmiştir.

Kadir Turgut, bir yazma eser nüshasının müellif, müstensih, hattat, mücellit, varrak, müzehhib, mâlik, vâkıf ve okuyucu olmak üzere çok farklı ögelerinin bulunduğunun ve tüm bu ögelerin yazma eser çalışmalarında ayrı ayrı önem teşkil ettiğinin altını çizmiştir. Turgut’a göre bir yazma eser sadece müellif hattı olup olmadığı üzerinden ya da yazarın müellif hattı olduğu düşünülen metne yaptığı katkı üzerinden değerlendirilmemeli; nüshaların her biri müstakil bir esermişçesine ve metin dışı unsurlar da göz önünde bulundurularak değerlendirilmelidir.

Konuşmasının giriş kısmında yazma eserlere ve nüshalara hangi bakış açısıyla yaklaşmamız gerektiğinin altını çizen Turgut, tenkitli metin konusundaki görüşlerini paylaştıktan sonra Şehid Ali Paşa Koleksiyonunda uyguladığı çalışma yönteminden söz etmiştir. Ertuğrul Ökten’in katkılarıyla devam eden panelde Kadir Turgut’un paylaştığı yazma örnekleri ve çalışma yöntemi program katılımcıları tarafından ilgiyle takip edilmiştir. İnteraktif bir ortamda gerçekleşen panelde Kadir Turgut’un teorik olarak bahsettiği meselelerin İstanbul Medeniyet Üniversitesi’nden Mehmet Arıkan’ın paylaştığı yazma örnekleri üzerinden somutlaştırılması ise önemli bir katkı olmuştur. Program sonunda yer alan soru cevap bölümü ilgi çekici soruları barındırarak yeni yapılacak çalışmalar için ufuk açıcı olmuştur.

Metin: Nesibe Yazgan Uslu