Katalog Konuşmaları VI- Hazine Anahtarı Olarak Kataloglar: Al Biruni Enstitüsünün Kataloglama Çalışmaları

“Katalog Konuşmaları” serisinin altıncı konuşması 26 Şubat 2021’de çevrimiçi platformda lisansüstü eğitim seviyesindeki öğrencilerin ve araştırmacıların katılımıyla düzenlenmiştir. İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi’nden Ertuğrul Ökten’in moderatörlüğündeki programda Özbekistan Bilimler Akademisi Abu Reyhan Biruni Şarkşinaslık Enstitüsü’nden Sanjar Gulomov konuşmacı olarak yer almıştır.

Sanjar Gulomov konuşmasına el yazmaları alanında katalog kavramının önemine dikkat çekerek başlamış ve doğru katalog bilgilerinin; araştırmanın seyri açısından çok belirleyici olduğunu ifade etmiştir. Konuşmasının devamında Özbek coğrafyasındaki yazma eser kataloglarının tarihini ele alan Gulomov, 1952 yılından önce hazırlanan katalogların büyük eksikler içerdiğini ve tam manasıyla birer katalog hüviyeti taşımadığını belirtmiştir. Bu katalogların belli ölçütlerle hazırlanmak yerine şahsi çabalarla ve kataloğu hazırlayan kişinin notlarıyla oluştuğunu ifade eden Gulomov, tüm bu sebeplerden dolayı söz konusu katalogların güvenilir kaynaklar olarak kabul edilmediğinin altını çizmiştir.

Konuşmasının ilerleyen kısımlarında Özbek el yazması katalog örneklerini gösteren Gulomov, örnek kataloglar üzerinden, yeni hazırlanacak kataloglarda nelere dikkat edilmesi gerektiğinden söz etmiştir. Uluslararası bazı kataloglama projelerinde yer alan Gulomov, yer aldığı projelerde karşılaştığı sorunlara dikkat çekmiş ve bu sorunlara karşı ne tür çözümler ürettiklerini de aktarmıştır. Sunumunun sonunda elektronik kataloglar hakkında fikir beyan eden Gulomov, günümüzdeki teknolojik ve sosyal gelişmeler göz önünde bulundurulduğunda ilerleyen süreçte iyi hazırlanmış elektronik katalogların değerinin daha da artacağını belirtmiştir. Elektronik kataloglama çalışmalarının nitelik ve nicelik açısından artırılması gerektiğinin altını çizen Gulomov hem el yazması eser kataloglama hem de elektronik kataloglama alanlarında uzman yetiştirilmesi gerekliliğine de dikkat çekmiştir.

Konuşmasının sonunda dinleyicilerin sorularını alan Gulomov, yazma eser çalışmalarına farklı bir coğrafyadan sunduğu güncel örneklerle bu alandaki araştırmacılarda yeni bir bakış açısı oluşmasına katkı sağlamıştır.

 
Metin: Nesibe Yazgan Uslu